Cách điều trị tràn dịch màng phổi do lao

Nội Hô HấpAdmin0

Mục lục nội dung

I. ĐẠI CƯƠNG

Tràn dịch màng phổi do lao là sự tiết dịch ở giữa lá tạng và lá thành do phản ứng miễn dịch kháng nguyên kháng thể hoặc vi khuẩn lao tổn thương viêm trực tiếp màng mao mạch của lá tạng màng phổi.

Đại cương tràn dịch màng phổi do lao

Lâm sàng:

- Khám:

Hội chứng 3 giảm, trung thất bị đẩy (tim bị đẩy) liên sườn giãn rộng, xương sườn nằm ngang, lồng ngực dô cao.

Xquang: Hình ảnh mờ đều, ranh giới giữa sáng và mờ là một đường cong Damoiseau, tim bị đẩy sang bên lành, khoang liên sườn giãn rộng, xương sườn nằm ngang.
Siêu âm: Thấy hình ảnh tràn dịch.
Chọc dò: có dịch

- Triệu chứng để khẳng định chắc chắn do lao nếu

Tìm thấy BK ở đờm hoặc ở dịch.
Tìm thấy tế bào bán liên, khổng lồ Langhans ở dịch hoặc sinh thiết màng phổi.
X quang: Nhìn thấy hình ảnh tổn thương lao.

Thực tế những triệu chứng này thường gặp 5% so với các trường hợp tràn dịch do lao. Vì vậy cần dựa vào triệu chứng sau:

- Triệu chứng nghĩ nhiều đến tràn dịch màng phổi do lao:

Thường màu vàng chanh (ít gặp: máu, mủ).
Tế bào dịch màng phổi: Đại bộ phận là lympho bào.
Mantoux (+)
Số lượng BC bình thường, đa nhân trung tính bình thường nhưng lympho bào tăng.
Tốc độ máu lắng tăng cao: giờ thứ nhất ≥ 30 mm, giờ thứ hai ≥ 40 mm
Gặp nhiều ở người trẻ tuổi.
Sốt nhẹ, vừa về chiều và đêm.
Điều trị thử thuốc chống lao: khỏi.

II. ĐIỀU TRỊ

1. Nguyên tắc điều trị

- Điều trị hóa trị liệu chống lao phải có ít nhất 3 loại phối hợp, trong ba loại đó cần có một loại diệt vi khuẩn lao.

- Bắt buộc phối hợp thuốc chống viêm và giảm phản ứng miễn dịch bằng corticoid, α chymotrypsin.

- Chọc tháo dịch màng phổi, bơm α chymotrypsin hoặc depersolon, hoặc streptomycin vào màng phổi sau khi tháo dịch.

- Điều trị tấn công 2 tháng, duy trì 4 tháng, theo dõi hai năm.

2. Điều trị cụ thể

2.1 Thuốc

Các loại thuốc chống lao, đường dùng, liều lượng, tác dụng phụ xem bảng sau đây:

Tên thuốc	Đường dùng	Liều lượng cho 1 ngày	Tác dụng phụ
l. INH (Phtyson) diệt VK lao	Uống 1 lần vào buổi sáng	5mg/kg cân nặng uống 1 lần	Viêm thần kinh, độc với gan
2. Rifampicin (Rimactan tubocin diệt VK)	Uống trước khi ăn	10mg/kg cân nặng uống 1 lần	Suy gan: vàng mắt, vàng da, nôn, buồn nôn, dị ứng
3. Ethambutol	Uống	20 - 25mg/kg	Ảnh hưởng thị lực
4. Streptomycin (ức chế VK lao)	Tiêm bắp	1 g/ngày	Ảnh hưởng ốc tai tiền đình gây điếc
5. Astionamid (Rigenicid) (ức chế)	Uống	0,75g (uống phối hợp với thuốc khác)	Nôn, buồn nôn, suy gan
6. Prothionamid: ức chế, VK lao (Tebeform)	Uống	0,75g (uống phối hợp với thuốc khác)	Nôn, buồn nôn, suy gan
7. Cycloserin ức chế VK lao	Uống	0,75g - 1g	Rối loạn hệ thần kinh trung ương
8. Kanamycin	Tiêm bắp	1g	Độc ốc tai
9. Acid paraaminosalysyl (P.A.S).	Uống hoặc tiêm T/M hoặc nhỏ giọt	8 - 24g	Rối loạn dạ dày ruột
10. Pyrazinamid	Uống	1,5 - 2g	Tổn thương gan, thận, khớp
11. Viomycin (Viocin)	Tiêm bắp	1g	Độc thận (suy thận)
12. Thiosemicarbason (Thiacetazon)	Uống	0,l - 0,15g	Viêm da, suy gan, rối loạn dạ dày