Ỉa chảy cấp nhiễm khuẩn - Đặc điểm, chẩn đoán và cách xử trí

I. ĐẠI CƯƠNG

1. Đặc điểm

- Thường xảy ra sau một bữa ăn đặc biệt, nhiều khả năng dễ bị nhiễm khuẩn.

- Ỉa chảy cấp không có biến chứng nhưng kéo dài quá 48 giờ cần được vận chuyển trên ô tô cấp cứu thường đến bệnh viện, ỉa chảy cấp có biến chứng phải được vận chuyển trên xe có trang bị y tế đến bệnh viện.

2. Chẩn đoán

- Ỉa chảy tuy không nhiều nhưng có thể gây sốc nhiễm khuẩn.

- Ỉa chảy như nước vo gạo lượng rất nhiều: Nghĩ đến tả. Mọi ỉa chảy cấp cần được cấy phân.

- Hai loại:

• Do ngoại độc tố tụ cầu, ỉa chảy xuất hiện ngay sau bữa ăn khoảng 2 giờ. Thường không có sốt.
• Do vi khuẩn Salmonella, shigella,... ỉa chảy sau khi ăn 6 - 12 giờ.

- Dễ gây sốc nhiễm khuẩn, cần cấp cứu ngay.

II. CÁCH XỬ TRÍ

- Không có biến chứng sốc nhiễm khuẩn hoặc sốc mất nước mất muối: Uống Oresol: 1 - 2 lít

- Có biến chứng:

• Hồi phục nước điện giải qua đường tĩnh mạch.
• Truyền dịch dựa vào áp lực TMTT: Ringer lactat

- Xử trí nguyên nhân: Salmonella, shigella: Ciprofloxacin (Ciprobay 500 mg x 2 viên/ngày)

- Tả: Doxycylin (Vibramycin): 0,100 g ngày đầu 2 viên, ngày sau 2 viên.

- Chữa triệu chứng:

• Spasfon 80mg uống 1 viên.
• Imodium 2 mg uống 1 - 2 viên.